به گزارش ایرنا، این همایش یک روزه توسط  شهرداری کرمان و با همکاری اداره کل راه و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی ساختمان استان کرمان، روز سه‌شنبه در تالار فرهنگ و هنر آغاز به کار کرد که برنامه صبح آن افتتاحیه بود و در نوبت عصر نیز چهار کارگاه تخصصی برپا شد.

حامد مانی‌فر مدیرکل دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان وزارت راه و شهرسازی نیز از مهمانان کشوری این همایش بود که سخنان وی را اینجا بخوانید.

بازار کرمان یکی از بمب‌های ساعتی شهر

مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرمان هم در این همایش گفت: بازار کرمان یکی از طولانی ترین راسته بازارهای کشور است که بیش از ۶۰۰ سال قدمت دارد و یکی از بمب‌های ساعتی کرمان است.

روح الله مطهری در تکمیل اظهاراتش افزود: نیروهای سازمان آتش نشانی کرمان تک تک مغازه‌ها را رصد کردند و طی بازدید و گفت و گو با صاحب مغازه‌ها متاسفانه تنها پنج درصد از بازار حداقل وسایل ایمنی آتش نشانی که یک کپسول آتش نشانی است را دارند و دو، سه درصد این کپسول‌ها نیز شارژ نیست.

وی گفت: سازمان آتش نشانی برای ایمنی شهر و ساختمان‌ها به تنهایی نمی‌تواند کاری انجام دهد، باید دستگاه‌های اجرایی و نظارتی و ذیربط مثل اداره راه و شهرسازی، اصناف و سازمان نظام مهندسی کنار ما قرار بگیرند تا بتوانیم موانع و مشکلات را رفع کنیم.

رعایت نشدن مقررات ملی در برخی ساختمان‌ها

مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی کرمان با اشاره به محورهای این همایش ادامه داد: آتش نشانان از فداکارترین انسان‌های روی زمین هستند، زمانی که در حریق با جان و دل به کمک همنوعان و همشهریان می‌روند و چهره محبوب در سطح جامعه هستند ولی با توجه به تدوین و اجرای یکسری مقررات ملی ساختمان و اینکه وظیفه نظارت این حوزه برعهده سازمان آتش نشانی گذاشته شده گاهی کارهای همکاران ما را خدشه دار می‌کند.

وی گفت: برای مثال در شهر کرمان ساختمان‌هایی داریم که طبق مقررات ملی ساختمان باید آن موارد و ضوابط ایمنی و آتش نشانی را رعایت کنند ولی با کوتاهی و کم کاری برخی دوستان رعایت نمی‌شود و زمانی که ما باید بازدید کنیم و فرد پایان کار بگیرد، به مشکل بر می‌خورد.

مطهری افزود: شهروندان فکر می‌کنند سازمان آتش نشانی مقررات را نوشته در حالی که وزارت راه و شهرسازی آنها را مشخص کرده و ما ناظر عالی هستیم.

وی گفت: با بعضی طراحان، مهندسان ناظر و مجریان که ارتباط گرفتیم و مشکلاتی که وجود داشته ناشی از بی اطلاع بودن آنهاست که این اتفاقات در ساخمان‌ها افتاده است.

مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرمان اظهار داشت: بنابراین هدف از برگزاری همایش این بود که با حضور مدیران و مدرسان کشوری یکسری نکات را در کنار هم مرور کنیم که جلسه صبح به صورت کلی است و جلسه عصر در چهار کارگاه جداگانه در زمینه تاسیسات، عمران، معماری و مکانیک برنامه ریزی شده تا کاستی‌ها را کمتر و خدمات بهتری به همشهریان داشته باشیم.

ایمنی سنگ بنای مهندسی مسئولانه است

رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان کرمان هم در این همایش گفت: ایمنی را سنگ بنای مهندسی مسئولانه می‌دانیم یعنی در هر حوزه مهندسی اگر نتیجه آن ایمنی نباشد عملا مسئولیت‌هایمان را به نحو درستی انجام ندادیم.

علیرضا گلستانی تصریح کرد: وقتی مقرراتی وضع می‌شود نتیجه قهری رعایت مقررات ملی ساختمان، احداث یک ساختمان ایمن است و نمی‌شود در ساختمانی ادعا کنیم مقررات ملی ساختمان رعایت شده ولی آن ساختمان ایمن نیست.

وی افزود: اگر در مورد جایی صحبت می‌کنیم که ایمنی رعایت نشده به این معناست که جایی مقررات را جا گذاشته ایم و حواسمان به مقررات نبوده است.

رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان کرمان گفت: حوزه عملکرد رعایت مقررات ملی ساختمان در استان کرمان ناشی از عوامل متفاوتی بوده اما در این استان به‌خصوص در زمینه مسائل مربوط به سازه با توجه به زلزله بم، وضعیت بسیار خوبی داریم.

وی اظهار داشت: همکاران ما در حوزه نظارت خیلی سختگیرانه رفتار می‌کنند و در حوزه آتش هم مجدانه دنبال می‌کنیم تا موارد مربوط به مقررات ملی ساختمان را بتوانیم به هدف غایی که تامین حقوق بهره‌بردار است، برسانیم.

نگاه هزینه‌محور به جای نگاه مسئولانه

گلستانی افزود: متاسفانه در حوزه ایمنی حفاظت کارگاه و ایمنی در مقابل آتش، نگاه هزینه‌محور جای نگاه مسئولانه را گرفته است یعنی ما در این حوزه به یکسری چک‌لیست‌ها تنزل پیدا کرده ایم.

وی با تایید اظهارات مدیرعامل سازمان آتش نشانی مبنی بر اینکه وضعیت بازار کرمان خوب نیست گفت: برخی مغازه‌ها یک کپسول ساده آتش‌ نشانی ندارند، ما آتش‌ نشانی را به عنوان ناجی می‌شناسیم اما اتفاقی که در سال‌های اخیر افتاده آتش‌ نشانی به عنوان مانع نگاه می‌شود یعنی سرمایه‌گذار یا بهره‌بردار نگاه می‌کند اگر قرار است سرمایه‌گذاری بازدهی مناسب داشته باشد الان مانعی به نام آتش‌ نشانی درست شده است.

رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان کرمان ادامه داد: در همایش اشاره شد که این مساله ناشی از ضوابط بالادستی بوده و درست است. وقتی ضوابط بالادستی را تدوین می‌کردیم نگاه نکردیم آیا زیرساختی که در استان‌ها هست یا وقتی املاک را به قطعات کوچکتر تفکیک می‌کنیم فضاها به نحوی باشد که بتوانیم مقررات را در آنها اجرا کنیم و این اتفاق نیفتاده است.

وی گفت: الان می‌بینیم در حوزه ساخت و ساز، تراکمی که ناشی از طرح تفصیلی شهر می‌دهیم به عرض معبر مربوط است و به سطح عرصه ما مربوط نیست که این اشکال است و باید رفع شود.

گلستانی افزود: وقتی فردی در زمین ۲۰۰ متری می‌تواند ۱۰ طبقه ساختمان بسازد، مدعی است آتش‌ نشانی اجازه نمی‌دهد که اینها را باید بازنگری و حل کنیم.

نیازمند ادغام ایمنی در مرحله طراحی ساختمان هستیم

وی در جمع بندی سخنانش، سه نکته را در اصلاح مسیر پیش رو مطرح کرد و گفت: اول نیازمند ادغام ایمنی در مرحله طراحی هستیم یعنی باید فکری برای ایمنی در مرحله طراحی کنیم.

رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان کرمان اظهار داشت: اگر در حوزه اجرا یا در پایان کار قرار باشد ایمنی را بررسی کنیم، شدنی نیست و آسیب است. ناگزیریم مساله را رفع و رجوع کنیم زیرا ساختمان داریم و افراد از آن استفاده می‌کنند حالا شما پایان کار ندهید مساله را حل نمی‌کند چون در حال بهره‌برداری است و فرد برای ساخت هزینه کرده است.

وی افزود: موضوع دوم فرهنگ‌سازی است که مشکل بزرگ ماست و در مواجهه با این موضوعات با نهادهای مسئول در مدیریت بحران همراه هستیم و همکاری می‌کنیم حتی قرار است بازار پایش شود اعضای سازمان نظام مهندسی به راحتی می‌توانند آن پایش را انجام دهند.

حقوق شهروندی را جدی بگیریم

گلستانی گفت: اگر خیلی جاها مقداری به اعضا توصیه می‌کنیم پیچ مربوط به موضوعات را مقداری شل کنید برای اینکه آسیب‌های اجتماعی بزرگتری دارد که در این جلسه نمی‌گنجد وارد این بحث‌ها شوم. مباحث حقوق شهروندی را باید جدی بگیریم و طرح مساله کردیم که همایشی در زمینه بررسی ساخت و ساز از نظر حقوق شهروندی برگزار کنیم و این موضوع اولین بار در کشور بررسی شود.

وی بیان کرد: سازمان نظام مهندسی ساختمان به درستی پایه گذاری شده و به درستی پیش رفته است؛ ما در حوزه مقررات ملی ساختمان وارث مسیری هستیم که وضعیتی را پیش آوردیم.

گلستانی ادامه داد: اگر در بم ساختمان‌هایی آسیب ندیدند به این دلیل بود که حداقل‌های این مقررات را رعایت کرده بودند و در زلزله زرند هم تجربه مستقیم داشتم جاهایی که رعایت شده بود، آسیب جدی نداشتیم.

مهندسی ایمن و مسئولانه

رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان کرمان در پایان سخنانش گفت: مهندسی یعنی ساختن ولی مهندسی ایمن به معنای مهندسی مسئولانه است.

اما مدیرکل راه و شهرسازی استان کرمان نیز در این همایش گفت: امروز اتفاق خوب و بزرگی در کرمان روی داده که همه ما دور هم جمع شویم و یک بار مسائل و موضوعات را با زبان و تصویر عملیاتی با موضوع ایمنی و آتش‌سوزی یا سایر موضوعات در حوزه ایمنی ساختمان از دوستان آتش نشانی که با این موارد دست و پنجه نرم می‌کنند، بشنویم.

رضا حافظی افزود: ببینیم ما مجموعه مهندسین در طراحی ساختمان چه نکات خیلی ساده ای را اگر مد نظر قرار ندهیم، منجر به چه اتفاقاتی خواهد شد.

حادثه ای که به خیر گذشت

وی سپس وقوع حادثه ای در مجموعه تحت مدیریت خود را مثال زد و گفت: همین اتفاق خیلی ساده برای ما افتاد و کمک و یاری دوستان حوزه آتش‌ نشانی بود که در آن شب زمستان و سرد واقعا کمک کردند که ساختمان ما ایمن شد.

مدیرکل راه و شهرسازی استان کرمان بدون اشاره به زمان این حادثه ادامه داد: یک اتفاق ساده چند سیم که به یک سه راهی وصل شده بود بار زیادی روی این سه راهی ایجاد کرد و نزدیک بود یک فاجعه برای اداره راه و شهرسازی رخ دهد.

وی گفت: واقعا پنج دقیقه نشد که نیروهای آتش‌ نشانی خودشان به آنجا رساندند و موضوع را تمام کردند که اگر چنین نمی‌شد ممکن بود الان ساختمانی به عنوان ساختمان اداره کل راه و شهرسازی نداشته باشیم.

حافظی افزود: اینها اتفاقات ساده است که منجر به حوادث بزرگ می‌شود؛ در خانه هم گاهی فکر می‌کنیم چند وسیله لوازم خانگی را با هم به یک سه راهی وصل کردیم، کار دستی است ولی همان باری که به سیم کشی ساختمان وارد می‌کند ممکن است چنین اتفاقاتی را رقم بزند که هم جان افراد تحت تاثیر قرار بگیرد هم سرمایه‌های زندگی در یک چشم به هم زدن نابود شود.

وی گفت: یک مکان یابی نامناسب برای چاه فاضلاب ساختمان را دیدیم که فرونشست آن باعث تخریب ساختمان شده و آسیب‌های مالی و جانی وارد کرده یا در حوزه‌های دیگر و زلزله و سیل، پیشگیری بهتر از درمان است.

مدیرکل راه و شهرسازی استان کرمان اظهار داشت: امروز دور هم جمع شدیم تا از طریق جامعه مهندسین که سنگ بنای ابتدایی طراحی و احداث ساختمان صورت می‌گیرد، ما این پیشگیری و در واقع نقاط کلیدی را در انجام کارهایمان ببینیم و باعث می‌شود که از تبعات بعدی و جانبی جلوگیری شود.

شهردار کرمان هم در این نشست گفت: مباحث فنی و تخصصی گفته شد و چند نکته را مطرح می‌کنم که نسبت به آنها اهتمام شود و از جمله خروجی‌های موثر این همایش‌ها باشد.

باز هم فرهنگ‌سازی

محسن تویسرکانی افزود: اول اینکه در راستای فرهنگ‌سازی در حوزه ایمنی باید گام‌های موثرتر و بلندتری برداریم، اگر ادبیات ایمن بودن را بین مردم نهادینه کنیم قطعا تاثیرات مثبت آن به شکل غیر مستقیم به ما بر می‌گردد.

وی گفت: اگر شهروند متوجه تبعات سوء حادثه‌ای باشد حتما در رعایت نکات ایمنی اهتمام و دغدغه دارد و از رسالت‌های جدی دستگاه‌های مرتبط به‌خصوص شهرداری و سازمان آتش‌ نشانی است که در چند ماه اخیر گام‌های بلندی برداشته شده، هم آموزش دادن و هم آموزش دیدن که در مدارس و حوزه کودک و نوجوان در پارک‌ها جلساتی دارند و مرتب رصد می‌کنم.

شهردار کرمان اظهار داشت: نکته دوم این است که امروزه باید به روش‌های نوین روی بیاوریم البته معتقدم در همه موضوعات روش‌های سنتی دیگر پاسخگو نیست و از جمله سامانه هشدار آتش نشانی (مهام) است که در اسرع وقت می‌تواند حادثه‌ای را اطلاع دهد و اواخر سال گذشته به همت بنیاد تعاون ناجا در کرمان راه اندازی شد که باید فراگیر شود و همه اماکن به این سامانه مجهز شوند.

فرآیندها را کوتاه و زحمت مردم را کم کنیم

وی افزود: مطلب دیگر اینکه یکی از وظایف اصلی ما کم کردن زحمت شهروندان در همه موضوعات است که اگر هم‌اندیشی و هم افزایی و موضوعات را به موازات هم راهبری کنیم، می‌توانیم از مشکلات مردم کم کنیم.

تویسرکانی گفت: معتقدم قوانین ما دست و پاگیر نیستند بعضا ما تفسیرهایی که از ضوابط داریم منجر می‌شود به اینکه شهروندان با چالش مواجه شوند و موضوع‌ها در حوزه‌های کارشناسی متوقف شود اما ما یعنی بدنه مدیریتی دستگاه با جلسات مستمر، هم‌اندیشی‌ها و شناسایی نقاط آسیب می‌تواند در حوزه‌های فرآیندی جاهایی که می‌توانیم از فرآیندها برای سرمایه گذار، انبوه ساز و شهروند کم کنیم.

وی اظهار داشت: اگر امروز در کنار هم قرار بگیریم و شهروندی که به ما مراجعه می‌کند در حوزه ساخت و ساز تفهیم شود که مسیر غیر از این برود با مشکل مواجه خواهد شد، برکات همه جانبه به دنبال خواهد داشت.

شهردار کرمان گفت: در همایش اشاره کردند امروز فرد به هر حال پایان کار می‌خواهد، از نگاه کارشناسی هم گفته می‌شود این بنا باید چنین کاری پیرامونش انجام شود که با فلان مبلغ سرسام‌آور قابل ترمیم و اصلاح است یا باید تخریب شود.

گرایش به راه‌های غیر ضابطه‌مند

وی افزود: این روند آفت‌هایی را به دنبال خواهد داشت و افراد برای مجوز به راه‌هایی که غیر از راه‌های ضابطه‌مند روی می‌آورند یا اینکه از گرفتن مجوز صرفنظر می‌کنند اما در اصل موضوع تفاوتی ندارد و وقتی حادثه‌ای رخ دهد این همشهری ما با چالش مواجه می‌شود.

رییس کمیسیون عمران و شهرسازی شورای شهر کرمان نیز گفت: کرمان از شهرهای زلزله‌خیز ایران است و آتش تنها به یک نقطه آسیب می‌زند اما اگر زلزله‌ای در شهر رخ دهد، تمام شهر را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ باید تلاش کنیم که در حوزه محاسبات ایمنی ساختمان، زیاد دقت شود.

منصور ایرانمنش ادامه داد: پیشنهاد می‌شود با همکاری سازمان نظام مهندسی ساختمان، کارگاه‌هایی برای ایمنی زلزله برگزار شود و نباید در اثر گذر زمان دچار غفلت شویم و زلزله بم را از یاد ببریم؛ ما با نظارت و محاسبات دقیق می‌توانیم از خسارت‌های احتمالی در اثر زلزله جلوگیری کنیم.

وی خطاب به ناظران ساخت‌ و ساز گفت: نیاز است با هم‌افزایی و مشارکت بیشتر بین سازمان نظام مهندسی، شهرداری و شورای شهر در مورد ایمنی، مشکلات و موانع برطرف شود.

این عضو شورا بر کوتاه‌شدن فرآیندها و جلب رضایت ارباب‌ رجوع تاکید کرد و گفت: پیشنهاد می‌شود کارگروهی برای بررسی مشکلات مردم در روند گرفتن پروانه ساختمانی و دیگر مسایل مربوط به ساخت‌ و ساز با همکاری سازمان نظام مهندسی ساختمان و شهرداری تشکیل شود که در رفع این موانع در ارتقای ایمنی ساختمان‌ها نیز موثر است.

وی اضافه کرد: همایش ملی آتش‌ نشانی و مهندسی ایمنی به ابتکار مدیرعامل سازمان آتش‌ نشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرمان بوده و در کرمان اولین‌بار است که برگزار می‌شود.

به گزارش ایرنا، سعید بختیاری رییس بخش مهندسی آتش و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نیز موارد آموزشی مهندسی ایمنی را برای حاضران مطرح کرد.